Funkcjonowanie banków i instytucji finansowych w Polsce jest bardzo szczegółowo uregulowane prawnie, a także nadzorowane przez wyspecjalizowane, specjalnie do tego celu wyodrębnione podmioty. Jednym z nich jest Komisja Nadzoru Finansowego, która nadzoruje rynek finansowy, informuje i edukuje społeczeństwo, a także karze te podmioty, które nie wywiązują się ze swoich finansowych zadań lub działają nie do końca w granicach przepisów prawa.
Co to jest Komisja Nadzoru Finansowego
Komisja Nadzoru Finansowego od 2006 roku sprawuje nadzór i kontrolę nad polskim rynkiem finansowym. Kontroluje nie tylko banki, ale również rynek kapitałowy, emerytalny, ubezpieczeniowy, instytucje płatnicze oraz biura usług płatniczych.
Organ powstał po to, by zapewnić prawidłowe funkcjonowanie sektora finansowego, jest stabilność i bezpieczeństwo, a także w celu ochrony uczestników rynku finansowego, w tym, chociażby indywidualnych klientów banków. O KNF często możemy słyszeć, gdy publikuje tak zwane ostrzeżenia dotyczące konkretnych podmiotów finansowych czy płatniczych.
Najczęściej są to firmy finansowe, które pod jakimś względem nie spełniają norm i wymagań lub działają niezgodnie z przepisami. Na publicznej liście ostrzeżeń można znaleźć nawet takie firmy, wobec których prowadzone są już postępowania prokuratorskie. Ostrzeżenia Komisji Nadzoru Finansowego mogą więc być dobrym drogowskazem dla uczestników rynku finansowego.
W przeszłości na liście często pojawiały się firmy, które później okazywały się piramidami finansowymi. Krótko mówiąc – jeśli Komisja Nadzoru Finansowego ma co do jakiegoś podmiotu wątpliwości, zwykle okazuje się, że są one całkowicie słuszne.
Zobacz też: Czym jest Związek Banków Polskich.
Jakie zadania i uprawnienia ma KNF
Nadzór nad rynkiem finansowym i wydawanie ostrzeżeń to nie jedyne zadania, jakie realizuje Komisja Nadzoru Finansowego. Wszystkie zadania i uprawnienia KNF są ściśle wyszczególnione w ustawie, która powołała organ do życia. Znajdują się w niej takie zadania, jak nadzór nad rynkiem finansowym, działania zapewniające prawidłowe funkcjonowanie rynku finansowego, rozwój tego sektora oraz zwiększenie jego konkurencyjności.
KNF zajmuje się również wspieraniem inicjatyw, które mają na celu zwiększyć innowacyjność rynku finansowego, edukowanie i informowanie uczestników rynku finansowego na temat możliwości i zagrożeń, jakie za sobą niesie korzystanie z usług bankowych oraz firm świadczących usługi finansowe.
Do informacji dotyczących działań KNF ma dostęp każdy obywatel – Komisja Nadzoru Finansowego co roku sporządza jawne i ogólnie dostępne sprawozdania ze wszystkich swoich działań. Informuje również o karach pieniężnych dla tych spółek publicznych, które nie do końca wywiązywały się ze swoich obowiązków. Komisja Nadzoru Finansowego prowadzi również swoją listę, która jest rejestrem podmiotów finansowych działających w Polsce. Dostęp do niej ma każdy obywatel i może w niej sprawdzić informacje na temat interesującego go podmiotu.
KNF posiada również sprawnie działającą infolinię, na której można uzyskać wyczerpujące informacje. Warto korzystać z takiego źródła wiedzy przy jakichkolwiek inwestycjach, które wiążą się z przekazaniem konkretnej firmie czy instytucji środków finansowych. W myśl zasady, że lepiej dmuchać na zimne, lepiej jest skorzystać ze wszystkich możliwości, jakie daje Komisja Nadzoru Finansowego niż później żałować, że nie sprawdziło się danej firmy.
Kto należy do składu KNF
Ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym, która powołała do życia Komisję Nadzoru Finansowego, bardzo szczegółowo określa również jej skład. Znajduje się w nim jeden przewodniczący, trzech zastępców, a także 9 członków, wśród których znajdują się między innymi:
- minister odpowiedzialny za sprawy finansowe,
- minister odpowiedzialny za sprawy gospodarcze,
- Prezes NPB lub delegowany przez niego członek zarządu,
- przedstawiciele prezydenta,
- przedstawiciele premiera,
- członek Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,
- osoba delegowana przez prezesa UOKiK.
Łącznie w skład KNF wchodzi 13 osób. Organ nie jest finansowany z budżetu państwa, jest więc jednostką niezależną.
