Ekonomia behawioralna to dziedzina nauki, która łączy ekonomię z psychologią, badając, w jaki sposób ludzie podejmują decyzje finansowe i jak ich zachowania odbiegają od klasycznych założeń ekonomii. Tradycyjna ekonomia zakłada, że ludzie działają racjonalnie i dążą do maksymalizacji zysków. Ekonomia behawioralna kwestionuje te założenia, wskazując, że ludzkie decyzje są często irracjonalne, emocjonalne i podlegają różnym błędom poznawczym, takim jak nadmierna pewność siebie, strach przed stratą czy efekt kotwiczenia.
W ekonomii behawioralnej duże znaczenie mają badania dotyczące heurystyk, czyli uproszczonych metod myślenia, które ludzie stosują, aby podejmować decyzje w złożonych sytuacjach. Te uproszczenia mogą prowadzić do błędów, takich jak nadmierna reakcja na informacje, które nie mają dużego znaczenia, lub ignorowanie ważnych danych. Badacze w tej dziedzinie, tacy jak Daniel Kahneman i Richard Thaler, pokazali, że ludzkie zachowania często są uwarunkowane emocjami, nawykami i społecznymi normami, co może prowadzić do nieoptymalnych decyzji.
Ekonomia behawioralna znajduje praktyczne zastosowanie w różnych dziedzinach, takich jak finanse, marketing, polityka publiczna czy zarządzanie. W finansach osobistych pomaga wyjaśnić, dlaczego ludzie czasem podejmują irracjonalne decyzje inwestycyjne, np. kupują akcje na szczycie hossy lub sprzedają je w czasie paniki na rynku. W polityce publicznej ekonomia behawioralna jest wykorzystywana do projektowania programów, które pomagają obywatelom podejmować lepsze decyzje, np. oszczędzać na emeryturę czy dbać o zdrowie.