Kaucja to określona suma pieniędzy przekazywana jako forma zabezpieczenia prawidłowego wykonania zobowiązania wynikającego z umowy. Stanowi ona dodatkową gwarancję dla jednej ze stron kontraktu, chroniąc ją przed ryzykiem niewywiązania się z ustalonych warunków. Najczęściej kaucja pojawia się w sytuacjach związanych z najmem nieruchomości, zawieraniem umów na usługi lub dostawy towarów. Może być zwrócona po zakończeniu umowy, pod warunkiem spełnienia jej warunków, lub zatrzymana w przypadku ich naruszenia.
Istotą kaucji jest ochrona interesów strony przyjmującej depozyt. Dzięki temu rozwiązaniu osoba wynajmująca mieszkanie lub lokal użytkowy ma pewność, że ewentualne szkody, zaległości w opłatach lub inne niewłaściwe działania najemcy mogą być zrekompensowane z przekazanej kaucji. W innych rodzajach umów, takich jak dostawy czy kontrakty usługowe, kaucja może działać jako zabezpieczenie przed ryzykiem niewykonania pracy lub niedostarczenia zamówionych towarów w określonym czasie.
Kaucja jest regulowana przez przepisy prawa cywilnego i musi być określona w treści umowy w sposób jasny i zrozumiały. W dokumencie należy sprecyzować wysokość kaucji, sposób jej przekazania, warunki zwrotu oraz przypadki, w których może zostać zatrzymana. Kaucje mogą być również przechowywane na specjalnych rachunkach depozytowych, co zwiększa bezpieczeństwo transakcji i zapobiega ich niewłaściwemu wykorzystaniu.
