Jednolity Plik Kontrolny (JPK) to cyfrowy zestaw informacji księgowych przekazywanych organom podatkowym w formacie ustrukturyzowanym. Jego głównym celem jest ułatwienie i usprawnienie kontroli podatkowych poprzez standaryzację danych dostarczanych przez przedsiębiorców. W Polsce JPK został wprowadzony w 2016 roku jako obowiązkowy element sprawozdawczości podatkowej dla firm. Dzięki zastosowaniu tego narzędzia, organy skarbowe mogą szybciej i skuteczniej weryfikować zgodność dokumentacji podatkowej z przepisami prawa.
Każdy JPK ma precyzyjnie określoną strukturę, która różni się w zależności od rodzaju przekazywanych informacji. Na przykład, JPK_VAT obejmuje ewidencję zakupów i sprzedaży VAT, natomiast JPK_FA dotyczy faktur wystawionych i otrzymanych. Każdy plik przygotowywany jest w formacie XML, co pozwala na automatyczne przetwarzanie danych przez systemy informatyczne administracji podatkowej. Standaryzacja ta eliminuje potrzebę ręcznego przeglądania dokumentów i minimalizuje ryzyko błędów.
Wdrożenie JPK przynosi korzyści zarówno organom podatkowym, jak i przedsiębiorcom. Administracja podatkowa zyskuje dostęp do danych w czasie rzeczywistym, co pozwala na szybsze wykrywanie nieprawidłowości, takich jak oszustwa VAT. Z kolei przedsiębiorcy mogą korzystać z zautomatyzowanych narzędzi do generowania i wysyłania JPK, co znacząco redukuje obciążenia związane z raportowaniem. W dłuższej perspektywie Jednolity Plik Kontrolny sprzyja budowaniu przejrzystości w relacjach między biznesem a administracją publiczną.